Inflúensa

Inflúensa (e. flu) er sýking af völdum inflúensuveira A og B í öndunarfærum. Sýklalyf virka ekki á inflúensuveirur. Á vetri hverjum gengur inflúensan yfir á tímabilinu október til mars og er hún 2–3 mánuði að ganga yfir. Í daglegu tali er oft talað um flensu en það orð er líka oft haft um sýkingar í öndunarfærum sem ekki eru inflúensa. 

Einkenni inflúensunnar koma oftast snögglega yfir fólk og algengustu einkennin eru:

• Hiti 
• Hósti 
• Nefrennsli
• Höfuðverkur og beinverkir (verkir í öllum líkamanum)
• Hálsbólga og kvef eru sjaldgæfari einkenni í flensu en geta þó fylgt

Veiran berst milli manna með dropasmiti við hósta eða hnerra og/eða með snertismiti

Til að forðast smit er mikilvægt að:

• Þvo hendurnar oft með vatni og sápu
• Halda sig fjarri fólki sem er með inflúensu
• Láta bólusetja sig árlega gegn inflúensu 

Hægt er að greina sjúkdóminn með sýnatöku frá nefi eða hálsi.

Skyndipróf geta leitt til bráðabirgðaniðurstöðu samdægurs en ræktun tekur nokkra daga.

• Drekka vel af vatni
• Hvíla sig og sofa vel  
• Taka hitalækkandi lyf
• Vera heima þar til hitalaus í einn sólarhring án hitalækkandi lyfja
• Þolinmæði, það tekur líkamann 1-2 vikur að jafna sig á inflúensu

Einkenni inflúensu geta varað lengi en leita skal til heilsugæslunnar ef eftirfarandi einkenni koma fram:

• Andþyngsli 
• Blóðlitaður uppgangur
• Verkur er fyrir brjósti eða kvið
• Svimi eða sljóleiki
• Uppköst í meira en tvo sólarhringa

Finna næstu heilsugæslu hér. 

Sömu ráð eiga við sjúkdóminn hjá barni,

• Halda barninu heima þar til það hefur verið hitalaust í 1 til 2 sólarhringa án hitalækkandi lyfja og barninu líður vel
• Gefa hitalækkandi lyf eftir þörfum
• Gæta þess að gefa barninu vel að drekka. Börn geta þornað fljótt með háan hita

Farðu með barnið strax á næstu bráðamóttöku ef:

• Barnið fer að anda hratt eða á erfitt með öndun
• Barnið fer að blána
• Barnið er ekki að drekka nóg,  pissar lítið og þvag er mjög dökkt
• Barnið á erfitt með að vakna og/eða þú nærð litlu sambandi við það
• Barnið lagast af inflúensunni en slær síðan niður aftur og fær hita eða hósta
• Barnið fær hita og útbrot

Finna næstu bráðamóttöku eða heilsugæslustöð.

Ef þú ert barnshafandi skaltu alls ekki vera í nálægt fólki sem er með inflúensu.

Ef þú heldur að þú sért komin með sjúkdóminn skaltu hafa samband við ljósmóður eða heimilislækni sem þú ert hjá í mæðravernd.

Ráðlagt er að þungaðar konur fái bóluefni. Það má fá bóluefni við inflúensu með barn á brjósti.

Áhættuhópar sem njóta forgangs við inflúensubólusetningu:

• Börn á aldrinum 6 mánaða - 4 ára
• Allir einstaklingar 60 ára og eldri
• Öll börn og fullorðnir sem þjást af langvinnum hjarta-, lungna-, nýrna- og lifrarsjúkdómum, sykursýki, illkynja sjúkdómum og öðrum ónæmisbælandi sjúkdómum
• Heilbrigðisstarfsmenn sem annast einstaklinga í áhættuhópum sem taldir eru upp hér að ofan
• Þungaðar konur

Ofangreindir áhættuhópar eiga rétt á bóluefninu sér að kostnaðarlausu.

Bóluefni veitir ekki 100% vörn og getur fólk fengið einkenni inflúensu þrátt fyrir bólusetningu.

Ekki er til inflúensubóluefni sem nota má fyrir börn undir 6 mánaða aldri, en bólusetning móður á meðgöngu skilar mótefnum til barns sem talin eru veita vernd í a.m.k. 6 mánuði.