Þvagfærasýking hjá körlum

Þvagfærasýking (e. Urinary tract infection) er af völdum baktería sem komist hafa inn í þvagfærin, oftast frá endaþarmi viðkomandi eða vegna kynsjúkdóma. Sýkingin getur verið bundin við þvagrás, þvagblöðru, blöðruhálskirtil eða í sumum tilvikum náð upp til nýrna.

Þvagfærasýking kemur sjaldnar fram hjá körlum en konum því þvagrásin er lengri og því erfiðara fyrir bakteríur að komast upp í blöðruna. 

• Sviði við þvaglát
• Tíð þvaglát
• Bráð þvaglát
• Dökkt og/eða gruggugt þvag
• Sterk lykt af þvaginu
• Blóð í þvagi
• Erfitt að pissa, lítið þvag kemur í einu
• Næturþvaglát
• Verkur eða þrýstingur yfir lífbeini
• Verkur á kynfærasvæði - verkur við að sitja
• Þvagleki

Stundum getur sýkingin náð til nýrna. Einkenni sýkingar í nýrum eru auk ofangreindra einkenna einkum:

• Hiti - hjá börnum - hjá fullorðnum
• Hrollur
• Verkir í baki/síðu
• Ógleði/Uppköst
• Slappleiki

Bakteríusýking

Þvagfærasýkingar hjá karlmönnum tengjast oft einhvers konar truflun á flæði þvags frá nýrum og út um þvagrásina. Það getur verið vegna:

• Stækkunar á blöðruhálskirtli
• Nýrnasteina
• Þrenginga á þvagleiðurum eða þvagrás

Líkur á þvagfærasýkingu eru meiri ef eftirfarandi er til staðar:

• Sykursýki
• Ónæmiskerfið er veiklað t.d. vegna lyfjameðferðar
• Óhreinlæti á kynfærasvæði
• Ónóg vökvainntaka og lítill þvagútskilnaður
• Aðgerð á þvagfærum eða notað þvaglegg á síðustu tveimur vikum
• Áverki á þvagrás á síðustu tveimur vikum

Oftast er þvag sent í ræktun eða gert strimilpróf á heilsugæslu.

Læknir ákveður hvort frekari rannsókna er þörf til að greina orsakir sýkingarinnar.

Þvagfærasýking í karlmönnum er meðhöndluð með sýklalyfjum. Stundum þarf frekari meðferð t.d. ef um þrengingar í þvagfærum er að ræða. Einnig má taka verkjalyf og hitalækkandi lyf.

• Drekka vel
• Forðast drykki sem innihalda koffín og áfengi
• Taka forhúðina frá fyrir þvaglát
• Hafa þvaglát eftir kynmök
• Sleppa kynmökum ef grunur er um kynsjúkdóm
• Viðhalda góðu hreinlæti

Leita til næstu heilsugæslu ef:

• Einkenni þvagfærasýkingar eru til staðar
• Grunur er um kynsjúkdóm

Finna næstu bráðamóttöku eða heilsugæslustöð.