Mænusótt

Mænusótt (polio) eða lömunarveiki er smitsjúkdómur af völdum veiru sem leggst getur á taugakerfi líkamans. Í flestum tilfellum eru einkenni sjúkdómsins væg en í sumum getur hann valdið lömun sem getur leitt til dauða. Þeir sem eru í mestri hættu á að veikjast af sjúkdómnum eru nýburar, ung börn og óbólusettir einstaklingar. Hættan á að lamast af völdum sjúkdómsins eykst með hækkuðum aldri.

Langflestir eða um 90-95% af þeim sem veikjast fá væg flensulík einkenni sem geta lýst sér sem:

• Almennur slappleiki
• Hiti - hjá börnum - hjá fullorðnum
• Minnkuð matarlyst
• Ógleði
• Uppköst
• Særindi í hálsi
• Hægðatregða - hjá börnum - hjá fullorðnum
• Kviðverkir

Alvarlegri einkenni:

• Verkir og minnkaður kraftur í stoðkerfi líkamans
• Hnakkastífleiki
• Vöðvarýrnun
• Hæsi
• Erfiðleikar við öndun og kyngingu

Í alvarlegustu tilfellunum verður:

• Vöðvalömun
• Lömun á þvagblöðru 
• Óróleiki
• Ósjálfrátt slef
• Þaninn kviður

Mænusóttarveiran er mjög smitandi og getur borist í menn með úðasmiti þ.e. með úða frá öndunarfærum (t.d. með hnerra) en einnig með saurmengun í drykkjarvatni og mat. Veiran getur verið til staðar í margar vikur í hægðum þeirra sem eru smitaðir. Til að verjast smiti er hreinlæti mikilvægt og er þar góður handþvottur mikilvægastur.

Auk læknisskoðunar er hægt að greina mænusóttarveiruna með því að mæla mótefni gegn veirunni í blóði og í heila-og mænuvökva. Einnig er hægt að greina veiruna í saur- eða þvagsýni og/eða með stroki frá hálsi.

Engin meðferð eða lyf eru til sem lækna sjúkdóminn. Almennt beinist meðferð að því að draga úr einkennum.

Finna næstu heilsugæslustöð hér.