Hettusótt

Hettusótt (e. mumps) er bráð og smitandi veirusýking sem leggst oftar á börn en fullorðna. Sýkingin er yfirleitt hættulaus og gengur fljótt yfir en hún er þekkt fyrir að valda alvarlegum fylgikvillum sérstaklega hjá unglingum og fullorðnum. Við sýkingu myndar líkaminn vörn við veirunni þannig að fólk fær hettusótt bara einu sinni sé ónæmiskerfið í lagi.

Einkenni sjúkdómsins eru oftast væg hjá börnum en leggjast þyngra á unglinga og fullorðna. Helstu einkenni eru:

• Hiti - hjá börnum - hjá fullorðnum
• Bólga og særindi í munnvatnskirtlum
• Erfiðleikar við að tyggja
• Höfuðverkur
• Lystarleysi
• Slappleiki

Smit berst með úða frá öndunarfærum (t.d. með hnerra). Tíminn frá smiti þar til einkenni koma fram er um 2-3 vikur. Sjúkdómurinn getur verið misalvarlegur, sumir eru nánast einkennalausir meðan aðrir geta orðið mikið veikir og fengið fylgikvilla.

Grunsemdir um sjúkdóminn fást með læknisskoðun, en staðfesting fæst með mótefnamælingu í blóði eða ræktun veirunnar í munnvatni.

Engin sértækt meðferð er til við hettusótt. Einstaklingum með hettusótt er ráðlagt að drekka vel, vera í hvíld og nota verkjalyf. Halda skal börnum heima þar til einkenni sjúkdómsins hafa gengið yfir. Í alvarlegri tilvikum getur þurft að leggja fólk inn á sjúkrahús.

Alvarlegir fylgikvillar eru sjaldgæfir en geta verið til dæmis; heilabólga, heyrnarskerðing, brisbólga, bólga í brjóstum, eggjastokkum eða eistum. Bólga í síðast töldu líffærunum getur valdið ófrjósemi.

 Unglingar og fullorðnir fá frekar fylgikvilla en börn.

Ef grunur er á hettusótt skal hafa samband við næstu heilsugæslustöð

Finna næstu heilsugæslustöð